یاد
هدف از ترجمه آشنایی با علوم و فرهنگ دنیاست
رضا سیدحسینی در 22 مهرماه 1305 خورشیدی متولد اردبیل (۲۲ مهر ۱۳۰۵ - ۱۱ اردیبهشت ۱۳۸۸) نویسنده و مترجم ایرانی است. سیدحسینی همچنین سرپرست و عضو اصلی تألیف و ترجمهٔ مجموعهٔ شش جلدی «فرهنگ آثار» بوده است.
كار ترجمه را از سن ۱۶ سالگی با ترجمه از تركی قفقازی و تركی استانبولی شروع كرد.وی پس از آن نزد کسانی چون دکتر پرويز ناتل خانلری و عبدالله توکل زبان فرانسه را یاد گرفت و اولین ترجمهاش از اين زبان در سال ۱۳۲۶ منتشر شد.بعد از گذراندن تحصیلات مقدماتی به مدرسه پست و تلگراف تهران رفته ومشغول تحصیل در رشته ارتباطات دور شد. سپس برای تکمیل مطالعات خود به پاریس رفت. مدتی نیز در دانشگاه U.S.C آمریکا به تحصیل فیلم سازی پرداخت. بعد به ایران بازگشته و به فراگیری عمیق تر زبان فرانسه و فارسی نزد اساتیدی همچون عبداالله توکل، پژمان بختیاری، دکتر ناتل خانلری پرداخت. در ضمن مبانی نقد فلسفه هنر و ادبیات نیز در آموزشکده تئاتر تدریس میکرد.طی دورههای متمادی سردبیری مجله سخن را به عهده داشت.
در دوران جوانی کتابی در زمینه روان شناسی با عنوان پیروزی فکر ترجمه کرد که با استقبال زیادی ربرو شد به طوری که بیش از سی بار تجدید چاپ شده و می شود.
سیدحسینی تاکنون ۳۴ جلد کتاب منتشر شده است که میتوان به ترجمههایی مانند رؤیای عشق» از ماکسیم گورکی، «لایم لایت» اثر چارلی چاپلین، «طاعون» آلبر کامو، «آخرین اشعار ناظم حکمت»، «ضد خاطرات» و «امید» آندره مالرو، «در دفاع از روشنفکران» ژان پل سارتر و «آبروباخته»ی جک لندن اشاره نمود.
از وی به جز کار ترجمه ،چند اثر تالیفی نیز به جا مانده که بی تردید مهم ترین آن بی تردید مکتب های ادبی است.
وی در این کتاب به معرفی مکاتب ادبی غرب پرداخته است . وی اعتقاد داشت که در ایران چیزی با عنوان مکتب ادبی وجود ندارد و هیچ سبک ادبی در ادبیات کهن به جز سبک هندی که شباهت زیادی با مکتب سمبولیسم دارد مشخصات یک مکتب ادبی ( یعنی گرایش نویسندگان به بعضی تئوری ها در یک زمان خاص) را ندارد.
سید حسینی مقصود ترجمه را آشنایی با فرهنگ های مختلف می دانست و معتقد بود:
» برای ترجمه كردن كتابی را انتخاب می کند كه با طرز فكر نویسنده اش ارتباط بر قرار کند.«
وی هم چنبن در زمینه ترجمه متونی معتقد بود که بتواند در آن چیزهای جدیدی یاد بگیرد.آن مرحوم در گفتگویی با یکی از مجله تبیان در این زمینه می گوید:
« متنی را برای ترجمه بر می گزینم كه زبانی که نویسنده برای بیان مطالبش به كار گرفته برایم جالب باشد یعنی همان سبك نویسنده. من بیشتر كتاب هایی كه نویسنده اش سبك خاصی دارد می پسندم چون می توانم با آن كلنجار روم و توانایی خود را محك زنم كه آیا می توانم سبك نویسنده را در ترجمه رعایت كنم یا نه ؟ »
همین اعمال سلیقه در روند انتخاب آثار مورد ترجمه همیشه برای سید حسینی کارساز نبود زیرا خود او معتقد بود که بسیاری از این متون مورد استقبال مردم قرار نگرفته است.
وی هم چنین معتقد بود که زمانی ترجمه ی خوبی از یک اثر تولید می شود که مترجم فهم عمیقی از آن داشته باشد و بتواند مقصود مترجم را متوجه شود و بنابر این ترجمه را بازگردانی الفاظ نمی دانست.
مجموعه تلاش های سید حسینی باعث شد که به عنوان چهره ی ماندگار کشور در عرصه ی ادبیات توسط سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران معرفی شود.
او پس عمری تلاش در یازدهم اردیبهشت سال 1388 درگذشت.