بخش 3

اين فصل به معرفي پايم و ابعاد آن اختصاص دارد

برلو پيام را اين چنين معرفي مي كند:

يك توليد عملي و فيزيكي از منبع تاثير گذار

شرام نيز در معرفي پيام مي گويد:

پيام هر علامتي است كه قادر به تفهيم معني باشد.

ارسطو در مدل ارتباطي خود يكي از سه عنصر را پيام مي داند.

لاسول نيز يكي از 5 سوال خود را به چه مي گويد مي نامد؟

در جمع بندي مبحث پيامهاي كلامي بايد بگوئم پيام داراي سه سازه است:

1-   رمز

2-  محتوا

3-                      نحوه ارائه

رمز

كه عبارتست از هر گروه از نمادها كه بتوانند به شيوه اي ساخته شوند كه براي افراد به اصطلاح معني دار باشد .

البته بعضي از اين كدها و نشانه ها طبيعي[1][2] هستند  مانند چين هاي طبيعي كه با حالت چهره نشان خشم است.

نوع ديگر نشانه ها تصويري است .

نشانه هاي قراردادي نيز از انواع نشانه ها پيام هاي معنادار است؛ مانند بوق اشغال يا آزاد

 زبان نيز يك كد عمده تصويري است.

محتواي پيام

مطالب درون پيام كه به وسيله منبع براي بيان هدف او انتخاب شده است:

كه ممكن است داراي عناصر و ساخت باشد مانند:

ترافيك شلوغ بودA2 مادرم بيمار بود A3 دبير گفته بود ساعت 8 جلسه امتحان داريم A هر كدام مي تواند خود يك پيام باشد يا ساخت يا ساخت منقطع يك پيام

در بحث ارش ها خبري كه در ارتباط جمعي مطرح مي شود از اين بافت شناسي در ساخت هاي تركيبي براي پيام انتخاب مي كند كه شامل شهرت – بزرگي – تازگي- مجاورت – برخوردها و شگفتي هاست.

نحوه ارائه پيام

عبارتست از از تصميم ها و تدابيري كه منبع ارتباط براي انتخاب و تنظيم و ترتيب كدها و محتوا مي گيرد.

اثر گذاري = تركيب خوب + محتواي خوب + نحوه خوب ارائه

بخش چهارم

پيامهاي غير كلامي:

واژه ارتباط غير كلامي به دامنه وسيعي از پديده ها يي گفته مي شود كه پهنه وسيعي را مي پوشاند از ميان چهره اي تا مد

تغيير مردمك چشم يكي از انواع پيامهاي غير كلامي است كه به صورت خودكار يا علائم خودكار مطرح مي شود[2][3]

مرز ارتباط كلامي وغير كلامي

اختلاف بين ارتباط كلامي و غير كلامي به سادگي قابل بحث نيست.

مثلا سخن گفتن خود آميخته اي از ارتباط كلامي و غير كلامي است مانند سكوت بين دو هجا و بالا پايين آوردن دست و حتي تن صدا و... براي شناخت اين تفاوت ارجح است به جاي آن كه به كانال هاي ارتباط يا فرستنده و گيرنده توجه كنيم و بر اين اساس قضاوت كنيم به رمز توجه كنيم

درواقع اگر آن ها را به رمزهايي كه قانونا دگذاري (مثلا مي توان نوشت) تبديل شد نشان مي دهد كه اين پيام كلام است

پنج كانال اصلي ارتباط غير كلامي عبارتند از:

1-    نمود چشم

2-  نمود چهره

3-شنوايي صوت

4- نمود بدن

5-لمس بدن

در ادبيات فارسي به نمونه هايي از ارتباطات غير كلامي بر مي خوريم:

صائب تبريزي

هزار نكته سربسته بي ميانجي حرف

زغنچه دهن تنگ يار مي شنوم

 

چو ناي لب بسته  سراپاي زبانيم

در ظاهر اگر نيست زبان در دهن ما

 

برگ خزان رسده بود ترجمان باغ

از رنگ چهه حال مرا مي توان شنيد

 

سعدي

رنگ رويم غم دل پيش كسان مي گويد

فاش كرد آنكه ز بيگانه همي بنهفتيم

 

گر بگويم كه براي تو پريشاني نيست

رنگ رخساره خبر مي دهد از سر ضمير

 

مولوي

گر چه تفسير زبان روشنگر است

ليك عشق بي زبان روشن تر است

پس زبان ديگران خود ديگر است

همدلي از همزباني بهتر است

 

وحشي بافقي

تو مو مي بييني و من پيچش مو

تو ابرو من اشارت هاي ابرو

 

هوشنگ ابتهاج

نشود فاش كسي آنكه ميان من و توست

تا اشارات نظر نامه رسان من و توست

گوش كن با لب خاموش سخن مي گويم

پاسخم گو به نگاهي كه زبان من و توست

كد نا پذيري پيامهاي غير كلامي

من ندانم به نگاه تو چه رازي است نهان

كه من آن راز توان ديدن و گفتن نتوان

بخش 5

اگر m معني مورد نظر فرستنده و m' برابر با معني دريافت شده گيرنده باشد ارتباط كامل عبارت است از :

1=m/m'

 

برآيند مدلهاي ارتباطي عبارتند از سه شاخه ارتباطات

ارتباطات ماشيني – ارتباطات حيواني و ارتباطات انساني

البته ارتباطات انساني نيز سه زير شاخه دارد كه عبارت است از

ارتباطات انسان با انسان داراي د زير شاخه ارتباطات فردي و ارتباطات گروهي و جمعي

و ارتباط انسان وبا حيوان و ماشين

در هر سه نوع ارتباطات ارتباط كلامي و غير كلامي مطرح است

در ادامه فصل 5 در كتاب ارتباط شناسي اشاره به فرآيند رواني درافت و تجلي پبام به لحاظ عصبي و فيزيكي شده كه به لحاظ نياز ان به بعضي پيش زمينه ها به ان اشاره مستقيم نمي كنيم و به ارائه مدل تقسيم بندي زير بسنده مي نمائيم.

بخش 6

حدود 2300 سال پيش ارسط جمله اي نوشت كه شبحي از يك مدل ارتباطي بود .

يك فرم كوچك شده كه ساختار ارتباطي را نشان مي داد و از آن زمان تاكنون مدل هاي زيادي براي اين موضوع نشان داده شده كه برخي از آن در اين بخش مشروحا بحث شده است

1.     ارسطو: گيرنده – فرستنده- پيام

2.     هارولد لاسول: فرستنده – منبع – پيام – كانال – گيرنده – تاثير

3.     كلود شنن و وارن ويوور: گيرنده – رمز خوان- پيام – پارازيت – رمز گذار – منبع

4.     اتهيل دو سلاپول : تعداد اعضاي جمعيت – واحدهاي سيستم ارتباطي  - ظرفيت انتقال پيام

در نظر او سيستم ارتباطي عبارت است از چيزي كه بيان كننده رابطه بين موضوعات يا اشياست

5.     ويلبر شرام :منبع  -  پيام  - مقصد

6.     مدل برلو: منبع(رمز گذار) – پيام _ گيرنده(رمزخوان) – كانال

 

7.     آندروش، استتس و بوستروم: ارسال – دريافت –ارزيابي ها – ساختها پيام – عكس العمل – محيط مشترك – شنيدن – بازسازي – منبع – گيرنده – ساخت ها

8.      موزائيك هاي بكر: گيرنده -  منبع – ذره هاي پيام

9.     وايت: مضامين خبري – منابع مضامين خبري- مضامين انتخاب شده – گيرندگان – خبرهاي دور انداخته شده

فصل 7 و 8

بخش هفتم و هشتم به سير تحول ارتباطات عصري  انسان با انسان و گونه هاي ديگر ارتباط شناسي اختصاص دارد

·        مك لوهان سه كهكشان ارتباطي شفاهي (تا سال 832 ش)گتنبرگ (1920 ميلادي) و ماركني ( از 1920 تاكنون )را تعريف كرده كه سرگذشت كشورمان در اين كهكشان ها قابل تامل است

·        تاكنون ارتباطات محدودي با حيوان انجام شده كه بررسي و پژوهش نشان مي دهد كه در ابتداي راه كشف ارتباط موثر با حيوانات قرار داريم از سويي روند ارتباطات با ماشين نيز انسان را در آستانه تحولي فرهنگي قرار داده است

[1][2] natural signals

[2][3] automatic signals