اعتکاف یعنی به خود بیا
فرهنگ عرب به سه روزه ی میانه ی ماه که در آن ماه در منتهای درخشش و ششفافیت می تابد ، ایام البیض (روزهای سفید)می گوید.در فرهنگ اسلامی ایام البیض هر ماهی دارای فضیلت های بی شماری برای عبادت است و این از معجزات اسلام است . زیرا به عقیده ی روانشناسان ، بر اساس آزمایش های متعدد در شب های بدر کامل به دلیل های مختلف زمینه برای دیوانه شدن، جرم و جنایت و رفتارهای ناهنجار بشر، بسیار مساعدتر است. و شاید به همین دلیل بوده که پیشوایان دینی ، سعی کرده اند در این زمان مناسب تر ، آدمی را به سمت خدا بیشتر بکشند تا بشر از دستبردهای طبیعی محفوظ و مصون تر بماند.
در میان ماه ها ، ایام البیض سه ماه رجب ، شعبان و رمضان دارای اهمیت خاص و خارق العاده تری است ، به نحوی که توصیه شده در این ایان افراد با اعتکاف در مساجد جامع ( و نه گوشه کنار خانقاه و مسجد گمنام که شائبه ی عزلت و انزوا داشته باشد) در دل بازار ومحل اجتماع عموم مردم اعتکاف بکند و در میانه ی روزگار پر اشتغال و پر تلاطم اندکی به خود بیندیشد.
در کشور ما اعتکاف ایام البیض ماه رجب به برکت پیروزی انقلاب اسلامی ، به عنوان یک فرهنگ پذیرفته شده، قابل احترام و اتکا در جامعه ی ایرانی عمومیت فوق العاده ای یافته است.
گرچه اعتکاف در اصل از اعمال مستحب اسلامی است اما از معدود مستحب هایی است که در دل خود امور واجب دارد.
خارج از مسجد در این ایام حرام است. افراد باید در اعتکاف روزه بگیرند. اشتغال افراد در هنگام اعتکاف به برخی امور حرام است . هرگونه تمتع حسی حرام است و از همه مهمتر وقتی وارد این عبادت سه روزه شدی و دو روز در این عبادت مستحب طاقت آوردی ، ماندن تو در در روز سوم دیگر واجب می شود و باید سومین روز را نیز پشت به روزمرگی کنی و الا کفاره باید بدهی و جریمه باید بشوی.
اعتکاف گرچه قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ، بیشتر محدود به برخی روحانیون و زهاد و عباد بود، اما امروزه بسیاری از جوانان و نوجوانان نسل انقلاب و امام آن را بهتر از نسل های قبلی آن می شناسند و مساجد بزرگ دانشگاه های کشور پر است از صدای قرآن و دعا و آشتی آدم رسانه زده امروز با خود و هدای خودش.
شاید اگر جامعه ی جهانی به جایی نرسیده بود که حتا نماز و روزه اش به رسانه وصل شود و رسانه به او بگوید نماز بخوان یا امساک کن و رسانه به او بفهماند ، باید افطار کند ، اهمیت اعتکاف آنقدری که امروز مشخص است در فرهنگ و رفتار عمومی خود را نشان نمی داد.
جامعه ی رسانه زده ، بیش از جامعه ی صنعتی، بیش از جامعه ی کشاورزی و بیش از همه زمان ها ، از یکی از نیازهای شخصی و اجتماعی اش محروم است و آن خلوتی است که همه ی ما برای شدن، برای بودن و برای یافتن از آن کم بهره ایم.
اعتکاف ، گرچه در دورن خودش ، پارامترهای کنترل کننده ای است که این خلوت به در خود فرو رفتن منجر نگردد اما با این حال نباید فراموش نمود که عبادتی است که در کنار همه ی ابزارهایی که برای نزدیک تر شدن ما به سپهر بی منتهای قرب الهی دارد ، وسیله ای برای خودشناسی، خودیابی و خویشتن بانی است.
خداوند در قرآن کریم( ابتدای سوره شمس) یازده قسم بزرگ یاد می کند تا دو اصل مهم زندگی بشری را اعلام دارد و این دو اصل آن است که به تحقیق رستگار شده آن کس که خودش را تزکیه کند و به تحقیق برشکسته و خسارت دیده است آن کس که خود را در آلودگی خفه نماید و این امری است که در اعتکاف و حج بیش از سایر عبادت ها بر روی آن کار می شود و بشر با التزام به آن سعی می کند ، در پس همه ی اشتغالاتی که به زندگی عمومی او مانند سایر جانداران مربوط می شود ، چند روزی به این فکر کند که به جز خور و خواب و خشم و شهوت که شیر و ببر و اسب هم دارند،من چه دارم؟چه می کنم و به کجا می روم؟خوشا به حال چنین اعتکاف هایی!!
+ نوشته شده در ۱۳۹۱/۰۶/۰۳ ساعت ۱۲ ق.ظ توسط محمد صادق دهنادی
|